Wafungwa watatu wafuzu shahada ya uanasheria

WAFUNGWA watatu walisomea gerezani wamehitimu shahada katika sheria, ikiwa ni mara ya kwanza kwa wafungwa nchini Uganda kufuzu shahada hiyo.

Mpango huo unaofanikishwa na Mradi wa wafungwa barani Afrika kwa ushirikiano na chuo kikuu cha London, unanuia kuwapa wafungwa fursa ya kushiriki kikamilifu katika taratibu za kutafuta haki.

Kuhitimu kwa watatu hao kutoka Gereza Kuu la Luzira kumetazamwa kama ishara ya mwamko mpya katika mfumo wa marekebisho magerezani nchini Uganda.

Pascal Kakuru, Suzzan Kigula na Moses Ekwam walipokea shahada za digree huku wakiwa wamevalia sare nyeusi za kuhitimu.

Moses Ekwam mmoja wa waliohitimu alikuwa anatumikia kifungo cha miaka mitano lakini alihudumu miaka minne baada ya kukutwa hana hatia.

Kwa miaka hiyo minne alipokuwa gerezani alianza kusomea somo la sheria. Ekwam kwa hivi sasa ni mwendesha mashtaka wa jeshi la Uganda.

“Mimi nilikuja hapa nikaona kukaa kuangalia mpira tu niliona shule iko ndani kwa hivyo nikaamua kujiunga na shule A level nikapita vizuri 210 hadi sasa hivi niko wakili,” ameiambia BBC.

Mwenzake Pascal alikuwa akitumikia kifungo kwa makosa ya uhaini na hivi sasa anaelekea kumaliza kifungo chake baada ya kupata msamaha. Anaeleza anavyolenga kutumia utaalamu wake katika sheria

“Ninao mpango wa kuzungumzia wale watu wanaoteseka wale watoto, kinamama, wafungwa wakimbizi ni watu hodari sana huwezi kuwaongelea wawe kama wanaharakati watu kama hao.

“Kutakuwa na ulimwengu vitu kadhaa vya watu kama hao kwa hivyo nina mpango wa kuwazungumzia mahali popote wapo si kwa nchi ya Uganda peke yake bali ulimwengu mzima popote nitakapopata nafasi ya kuwasaidia watu kama hao.

Katika ripoti ya hivi karibuni Jarida la Afrika la masuala ya uhalifu na haki, idara ya magereza nchini Uganda imewekwa katika nafasi ya kwanza barani Afrika kwenye suala la mageuzi. Hata hivyo, bado kuna changamoto katika kuzingatia haki za wafungwa.

Owinyi Dollo ni naibu jaji mkuu nchini Uganda: "Unaanza kujiuliza kweli kama hukumu ya kifo inapaswa kuwa katika sheria zetu, unahoji kwa sababu mtu ambaye alivunja sheria jana anaweza kubadirika na kuwa mtu mwenye ushawishi mwema leo.

Kwa kuhitimu wafungwa hao watatu wanafuata nyayo za rais wa zamani wa Afrika Kusini Nelson Mandela aliyejiimarisha kitaaluma wakati akiwa gerezani jambo linalowapa matumaini wafungwa wengi na pia kuongeza msukumo wa mageuzi zaidi magerezani.

Nchini Kenya, wafungwa wamewahi kusomea sheria na kuhitimu na baadhi hata kuwasaidia wenzao kupata uhuru. Peter Ouko, mmoja wao, kwa sasa ni balozi wa shirika la Africa Prisons Project.

Amekuwa amehukumiwa kifo na kuwa mfungwa kwa miaka kumi na minane kabla ya kupunguziwa kifungo na kuwa kifungo cha maisha na kisha kuachiliwa huru kwa msamaha wa rais. Alikuwa amepatikana na kosa la kumuua mkewe.